Deze Wereld

Overdenkingen in deze tijd
De jacht op de vrije geest
15-8-2021

De jacht op de vrije geest

In de persconferentie van 13 augustus werd demissionair minister de Jonge erop gewezen dat volgens een aantal virologen ook de gevaccineerden het virus kunnen verspreiden. Het antwoord van de minister van de zogenaamde christelijke partij was op z'n zachts gezegd ronduit schokkend te noemen. Alleen niet gevaccineerde landgenoten, buurtgenoten, klasgenoten, collega's en familie moeten zich verplicht laten testen voor toegang. Ook gaan er stemmen op dat deze tests zelf moeten worden betaald, want de gevaccineerden hoeven niet op te draaien voor de kosten van de test.

Volgens dezelfde redenering zouden niet gevaccineerden dan ook niet hoeven op te draaien voor de kosten van de vaccins en alle propaganda die ermee gemoeid is. Maar dit terzijde, het meest schokkende was de motivatie die door de Jonge werd opgevoerd. Niet omdat gevaccineerden het virus niet overdragen, maar omdat anders niemand zich laat vaccineren is de reden. Er wordt even een zijsprongetje op het rammelende corona verhaal gemaakt en ons een korte blik op de gruwelijke waarheid gegeven. Een waarheid die velen al lang doorhebben, maar nu alweer door deze demissionaire minister zelf uit de school wordt geklapt. Met andere woorden, kritische mensen worden net zolang gepest en het leven onmogelijk gemaakt tot ze zich gedwongen voelen alsnog de prik nemen. Gelukkig dat deze minister niet meer voor de klas staat.

Kinderen leren op school dat pestgedrag moreel verwerpelijk is en alle scholen hebben een pestprotocol om pesten aan te pakken. Maar de meerderheid van onze volksvertegenwoordigers lijkt dit moreel besef ergens in de Haagse bubbel te zijn kwijtgeraakt en apartheid is de volgende stap in de psychologische fuik waarin de samenleving wordt gedreven. Nu wordt kinderen door overheidsbeleid en uitlatingen op tv en social media duidelijk gemaakt dat je een ander niet mag pesten, behalve als deze ander niet is gevaccineerd.

Het begon allemaal in psychologische zin met massavorming. Een proces wat volgens de Belgische psycholoog Mattias Desmet alleen op kan treden als er op grote schaal sprake is van een  onbestemde angst en een gebrek aan zingeving in de samenleving. De enorme hoeveelheden anti-depressia die in 2019 werden voorgeschreven, het slagveld van burn-outs en de leeggestroomde kerken spreken boekdelen. Dan komt er een antwoord. Deze onbestemde angst krijgt bestemming in een virus. Een virus lijkend op een monsterlijk ei getooid met talloze grijparmen. Misschien is er wel een prijs uitgereikt voor het reclamebureau wat de meest angstaanjagende afbeelding wist te verzinnen.

Dit monster komt niet onder je bed vandaan, maar wordt door andere mensen verspreid. De ander wordt een vijand en de maatregelen lijken te zijn geboren. Het verhaal krijgt zingevende betekenis en vult het gebrek aan zin voor velen als een nieuwe religie. Elke religie heeft een bevrijding van het kwaad nodig en deze kwam in de vorm van de vaccins. Deze geregisseerde religie is het opium voor het volk en daarmee onder andere het ultieme verdienmodel voor de farmaceutische industrie. Ook is het de perfecte gelegenheid om stiekem een aantal agenda's door te voeren zonder dat er veel aandacht voor is.

Maasavorming zorgt voor bewustzijnsvernauwing en het beroofd mensen van hun historisch besef. De ernst van de griep, de gebeurtenissen rondom de Mexicaanse griep, de opkomst van het nazisme zijn maar enkele in het oog springende gebeurtenissen in het collectief geheugen die als waarschuwing kunnen dienen, maar door het propaganda apparaat taboe zijn verklaard. Ook de afwezigheid van wetenschappelijke onderbouwingen en logica van de maatregelen en de welwillendheid waarmee deze toch worden omarmd is hiermee te verklaren. Dat ook wetenschappelijk opgeleide en doorgaans zeer kritische mensen op dit gebied totaal niet kritisch zijn is psychologisch te verklaren met cognitieve dissonantie. Als waarnemingen en overtuigingen botsen, streven mensen naar zo weinig mogelijk dissonantie tussen deze twee en worden ofwel de waarneming, ofwel de overtuiging aangepast. Daarom wordt alles wat het verhaal en de vertegenwoordigers van het verhaal kan schaden uit alle macht bestreden. De geclaimde waarheid volgt het narratief en eerder gedane uitspraken die hiermee in strijd zijn vormen zoals Rutte verschillende keren heeft gezegd geen actieve herinnering en zijn voor de massa niet relevant.

Omdat de angst voor het virus afneemt en het rammelende corona verhaal van het ministerie van waarheid voor steeds meer mensen zichtbaar wordt, is er een ander psychologisch mechanisme in stelling gebracht. Dit mechanisme wordt groepsdenken genoemd en doet denken aan het Orwelliaanse 'dubbeldenk'. Er wordt tweedracht in de samenleving gezaaid, waarbij vaccinatie het middel is om dit te bewerkstelligen. Dit proces is tegenovergesteld aan cognitieve dissonantie en wordt volgens de theorie van de Amerikaanse psycholoog Irving Jane getriggerd om de harmonie binnen een groep te behouden. Net als bij cognitieve dissonantie wordt een alternatieve kijk, wetenschap en gedachtegangen onmogelijk. Er ontstaat een onvoorwaardelijk geloof in het eigen gelijk en onaantastbaarheid. Ook in moreel opzichte vindt eenzelfde proces plaats aangaande de praktijk en de gevolgen van de daden van de groep. De film 'The wave' laat goed zien hoe dit mechanisme werkt. Het is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van een Amerikaanse geschiedenisleraar welke een project begint om duidelijk te maken hoe het kwam dat de nazi's Duitsland konden overnemen.

Dit alles wordt door discipline in stand gehouden. Discipline is het bereiken van goed gedrag onder dreiging van straf. Deze zelf-disciplinering binnen een groep kan verklaard worden door de 'gevangenis' theorie van de filosoof Michel Foucault. Hij vergeleek de samenleving met een panopticon. Een koepelvormige gevangenis waarbij de cellen rondom een uitkijktoren geplaatst zijn, waarin onzichtbaar voor de gevangenen een bewaker zit. De constante dreiging gezien te kunnen worden heeft een disciplinerende werking zonder de noodzaak dat er constant een bewaker aanwezig is. Een groep als geheel heeft eenzelfde uitwerking op het individu als de uitkijktoren van deze gevangenis. De constante dreiging heeft een disciplinerende werking, waardoor elk individu tegelijkertijd gevangene als bewaker van zichzelf is. De straf is uitstoting en buitengesloten te worden. Binnen de groep is er dan sprake van zelfcensuur en ook het gevaar voor het Orwelliaanse 'newspeak' ligt op de loer. Het door Orwell bedachte woord 'newspeak' in zijn boek '1984' staat voor de zeer beperkte propaganda taal bedoeld om waarheden te verdraaien en te verdoezelen.

Deze 'newspeak' zien we terug in de communicatie rondom het vaccin. Een vaccin wat in de 'newspeak' vergeleken wordt met de traditionele vaccins, maar totaal iets anders is. Ook wordt gezegd dat het uitgebreid getest is en goedgekeurd is door de EMA (Europees geneesmiddelen agentschap). Het is voorwaardelijk goedgekeurd tot 2023 - 2024 en is nog steeds in de testfase. Ook wordt gesteld dat het vaccin veilig is en de bijwerkingen beperkt zijn. Dit is alleen duidelijk voor de zeer kort termijn, maar deze toch niet onbelangrijke nuance wordt er niet bij verteld. Ook dat de nadelen opwegen tegen de voordelen is iets wat alleen voor de relatief kleine groep kwetsbare mensen in de samenleving zou kunnen opgaan. Door een ongenuanceerd en algemene voorstelling van zaken, 'newspeak' wordt de waarheid verdraait en verdoezeld.

Het lijkt bijna of het boek '1984', wat bedoeld was als waarschuwing voor wat er nu gebeurd, als handboek gebruikt wordt om een dictatuur uit te rollen. Big Brother begint contouren aan te nemen met de corona app en ook de nu nog vage toespelingen op gebied van klimaat beloven weinig goeds. De app werkt als Foucault's uitkijktoren met de dreiging van daadwerkelijke zware straffen en heeft de potentie van het Chinese sociale punten systeem.  

Nu vraag ik mij wederom af waarom het zo angstvallig stil is binnen de meeste kerken. Hoe kan het dat de Rooms Katholieke kerk en de PKN geneigd zijn mee te gaan in het corona narratief en de maatregelen zelfs kritiekloos volgen. Dat de zogenaamde christelijke partijen mee doen in een systeem wat ronduit fascistische trekken begint aan te nemen. Een gebrek aan zingeving zal hier toch niet spelen? En de waarheid van de groep zal toch niet prevaleren boven de waarheid van de bijbel?

In ieder geval wordt ook nu Romeinen 13 weer volop van stal gehaald om christenen met de bijbel in de hand op te roepen de overheid te volgen. Misbruik van deze bijbeltekst heeft inktzwarte bladzijden in de christelijke geschiedenis veroorzaakt. Deze tekst is onder andere door Luther aangehaald tijdens de boerenopstand en ook de nazi's gebruikten het om de kerken over te nemen. Het is ook gebruikt om slavernij en apartheid te rechtvaardigen. De bijbelgeleerde John C. O'Neill schreef hierover: 'Deze zeven verzen hebben in de christelijke wereld meer ellende en lijden veroorzaakt dan welke andere zeven verzen in het Nieuwe Testament dan ook. Ze hebben tirannen een vrijbrief gegeven. De kerk heeft zich geroepen gevoeld om tirannen te steunen omdat Romeinen 13 in de canon staat.'

Paulus schreef deze brief aan de gemeente in Rome in de specifieke politieke omstandigheid waarin deze gemeente op dat moment zat. Misschien probeerde hij zelfs politieke goodwill te krijgen en los te komen van de framing als volksopruier waar hij last van had. Maar wat zeker is dat deze woorden nooit bedoeld zijn om de rest van de bijbel overboord te gooien. In Openbaringen 13 wordt dezelfde Romeinse overheid juist voorgesteld als gevaarlijk en misleidend en in Handelingen 5 staat: 'Men moet God meer gehoorzamen dan de mensen.'
Deel het via: